Armia Rzymska  

Armia rzymska ulegała w toku swojej historii istotnym przemianom, dotyczyły one tak uzbrojenia, jak i sposobu walki i systemu rekrutacji. Przewaga armii rzymskiej wynikała w dużej mierze z jej umiejętności adaptowania się do nowych sytuacji. Umiejętność tę Rzymianie po raz pierwszy objawili w IV w. p.n.e. reformując swą armię na wzór Samnitów. Istotą reformy było porzucenie tarczy hoplickiej na rzecz podłużnej, kryjącej tylko posługującego się nią wojownika, oraz zastąpienie włóczni oszczepami i uczynienie miecza główną bronią zaczepną. Oznaczało to odejście od falangi na rzecz walki indywidualnej w szyku rozczłonkowanym na niewielkie oddziały, tzw. manipuły, z łac. manipulus, czyli garść. Zmniejszyło to nieco siłę uderzeniową piechoty, ale jednocześnie zwiększyło jej ruchliwość. Nowa tarcza pozwalała obywać się bez zbroi, co pozwoliło wykorzystać jako pełnowartościową piechotę niezamożnych obywateli, którzy uprzednio nie służyli w wojsku.

Jednostką organizacyjną wojska rzymskiego był legion, łac. legio, czyli „pobór”, złożony z trzydziestu manipułów piechoty, każdy pod wodzą dwóch centurionów i oddziału jazdy. Wielkość oddziałów była zmienna, stąd liczebność legionu wahała się od 4200 do 6500 żołnierzy, w tym 200 – 300 konnych, czyli ekwitów. Oddziały sprzymierzone były tak samo zorganizowane i uzbrojone, ale posiadały kilka razy więcej jazdy. Typowa armia rzymska składała się z dwóch legionów i nieco liczniejszych oddziałów sprzymierzeńców. Co roku wystawiano dwie takie armie, po jednej dla każdego konsula, łącznie 40 – 60 tys. żołnierzy, Rzymian i sprzymierzeńców. Siła ta, zapewniająca przewagę nad prawie każdym przeciwnikiem, stanowiła zaledwie minimum. Podczas każdej większej wojny dzięki nieprzebranym rezerwom ludzkim wystawiano armie dodatkowe i z łatwością wyrównywano poniesione straty. W tym właśnie kryła się tajemnica rzymskich sukcesów. Klęski, które rzuciłyby na kolana każde inne państwo, u Rzymian wzmagały tylko ich wysiłki i wolę zwycięstwa. Armia rzymska nie była armia stałą. Co roku konsulowie powoływali odpowiednią liczbę obywateli pod broń. Każdy obywatel mógł znaleźć się na listach mobilizacyjnych dwanaście razy lub nawet więcej, co oznaczało obowiązek wzięcia udziału w dwunastu kampaniach trwających niekiedy kilka miesięcy, ale bywało, że i dłużej. Wezwani musieli stawiać się w określonym dniu z własnym uzbrojeniem. Większość żołnierzy była chłopskiego pochodzenia. Rzymianie posługiwali się oddziałami sprzymierzeńców, ale na ich czele stawiali swoich dowódców. W skład legionu rzymskiego wchodziła także pewna liczba rzemieślników. Dzięki temu legion mógł prowadzić działania całkowicie samodzielnie. Żołnierze rzymscy nie tylko potrafili dobrze walczyć na polach bitew, ale i szturmować obwarowane miasta. Posługiwali się w tym celu machinami oblężniczymi wyrzucającymi pociski i kamienie na znaczną odległość, robili podkopy pod mury, rozbijali je przy pomocy taranów, sztuki zdobywania umocnień Rzymianie uczyli się od monarchii hellenistycznych, w których dokonano najważniejszych wynalazków w tej dziedzinie. Poprzednio umiano jedynie stosować blokadę miast, czekając aż głód i choroby zmuszą mieszkańców do poddania się.

Ważną cechą armii rzymskiej, jeżeli chodzi o sposób prowadzenia działań zbrojnych, jest to, że żołnierze zawsze budowali swe obozy w identyczny sposób, dzięki czemu każdy w nich wiedział, gdzie będzie stał jego namiot i gdzie śpi dowódca. Otoczony wałami sypanymi z ziemi i wzmacnianym belkami, z wieżyczkami strażników pilnujących ruchów w okolicy, był dobrym zabezpieczeniem przed niespodziewanym atakiem.

Jeżeli chodzi o szyk bojowy, to składał się on z trzech szeregów. W środku każdego szeregu ustawiano ciężkozbrojnych żołnierzy, po bokach zaś znajdowali się lekkozbrojni i ekwici. Takie ustawienie oddziału zapewniało elastyczność w działaniu, ale stwarzało też olbrzymie niebezpieczeństwo rozbicia szyku. Tylko armia posiadająca dobrze wyszkolonych żołnierzy była w stanie ponieść takie ryzyko.

Pytania :

1.Opisz szyk bojowy rzymian?

2.Ile żołnierzy liczył legion rzymski?      

źródło:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Armia_rzymska
http://sciaga.pl/tekst/24796-25-armia_rzymska_historia_organizacja_taktyka_i_uzbrojenie_armii_rzymskiej      

Pracę przygotował Bartek M.